Wie ik écht ben

Tekst en foto’s: Esther

Ik ben een vrouw van eind veertig en sinds 2012 in balans na een leven dat bestond uit enorme pieken en diepe dalen, veel… heel veel medicatie, opnames, therapieën en sombere vooruitzichten. Er is eens gezegd dat ik al stuiterend geboren ben. Als kind was ik erg druk. Mij concentreren en stilzitten was moeilijk. Toch had ik ook periodes dat ik me terugtrok, dan kon ik uren op mijn kamer zitten, muziek luisteren, lezen en vooral alleen zijn.

Gevoel uiten hoorde niet in die tijd, dat deed je gewoon niet. Punt.

Op mijn 16de kreeg ik voor het eerst antidepressiva. Ik was vooral moe. Later bleek het de ziekte van Pfeiffer. De medicatie haalde me totaal uit balans en gaf innerlijk veel verwarring omdat ik mezelf kwijt raakte en dat niet onder woorden kon brengen. Therapieën volgden, meer medicatie en ik ging hoe langer hoe meer ‘stuiteren’.

Mijn stemmingen wisselden elkaar steeds sneller af en een klein geluk was dat de depressies korter waren dan de hypomane episodes. Daardoor werden behandelingen afgesloten. Het ging weer goed met me. Depressie voorbij en ik voelde me goed. Dit patroon bleef en op mijn 37ste kreeg ik diagnoses waaronder de bipolaire stoornis. Eerst blij dat het een naam had. Dan een soort rouwproces want in de psycho-educatie werd duidelijk dat ik nooit kon genezen, altijd medicijnen moest slikken en onder behandeling van psychiater zou moeten blijven. Dat wilde ik niet geloven en dat was een terugkerend onderwerp in gesprekken. Ik MOEST accepteren dat dit zo was en ik moest uit die ontkenning.

Vanaf dat moment begon het drama pas echt. Balans was ver te zoeken ondanks alle medicatie, onderzoeken, second opinion, therapie, opnames enz. Ik ontregelde steeds meer, vaker en heftiger. Iedereen wees naar mij. Ik bleef in de ontkenning dat dit de oplossing was en bleef zeggen dat ik zou herstellen. Dat ik stabiel zou worden zonder medicatie. Natuurlijk zat er in mijn hoofd ook een twijfelstem want waarop baseerde ik dit? Op mijn gevoel. Maar dat werd ook overhoop gehaald door al die pillen. Dus kon ik mijn gevoel nog vertrouwen? Voelen werd iets dat steeds verder weg stond van me. Ik was aan het overleven in plaats van leven.

In januari 2012 kwam ik uit een opname en besloot dat het genoeg was. Ik stopte van de één op de andere dag met alle medicatie, stelde mijn psychiater hier netjes van op de hoogte en ging naar een klassiek homeopaat. Zij was tevens spiritueel coach wat mij aansprak want al langer had ik het idee dat er iets anders was dan de gestelde diagnoses.

stand-out-from-the-crowd_storyheadtwocol

Dit vermoeden leek te kloppen en er vielen toen zeer veel dingen op zijn plek. Ik voelde zeer subtiele trillingen om me heen en dat waren dus géén psychotische verschijnselen zoals ze eerder genoemd werden. Ook nam ik bijvoorbeeld stemmingen van anderen over en ik leerde me daarvoor af te schermen. Ik leerde om juist wél te voelen, om juist wél alles toe te laten wat zich in mijn lijf en hoofd afspeelde. En ik leerde hoe ik daarmee om kon gaan. In combinatie met klassieke homeopathie kwam er in zeer korte tijd balans in mijn leven. Ik ging weer voelen. Door de medicatie was dit zo onderdrukt dat ik het min of meer opnieuw moest leren. Het was een pittige tijd en toch wist ik dat dit mijn redding was, mijn kans op balans. Ik ben zeer gevoelig en dat hoeft niet onderdrukt te worden. Juist niet want dat maakte het alleen maar erger. De prikkelgevoeligheid mag er zijn en daarmee leren omgaan maakt het verschil tussen last en kracht.

Ik leefde lange tijd vooral in mijn hoofd en was daardoor het contact met mezelf kwijt. Overleven in plaats van leven. Ik ging weer naar feestjes en hield dan rekening met extra rust vooraf en nadien. Ik leerde mild te zijn voor mezelf door extra rustmomenten in te bouwen wanneer ik voelde dat ik dat nodig had. Dat leren herkennen en dan erkennen heeft mijn leven veranderd. Ik ben liefdevoller naar mezelf geworden en neem mezelf serieus.

Alles wat ik voel is waar, is echt en het mag er ook zijn. De depressies en manieën waren een gevolg van onderdrukken van gevoel en leven vanuit mijn gedachten. Ver weg van mezelf dus. Dat gevoel zich niet laat onderdrukken is nu wel duidelijk voor me. De angst om het aan te gaan, kan al zorgen voor een dip. En dat is ook gevoel, dat klopt, maar dat is meer een ontkenning, vlucht en vechtmechanisme. Tijdens een manie hoefde ik niks met mijn echte gevoel, want het ging prima. Tijdens depressies ook niet, want dan moesten ze me gewoon met rust laten en was ik vooral slachtoffer.

dandelion

Dat laatste is nog steeds belangrijk om te voelen voor me. Ik ben géén slachtoffer en ten alle tijden verantwoordelijk voor mijn eigen geluk, balans en leven in alle opzichten. Ik bepaal wat ik voel, wat ik denk en hoe ik omga met alles dat op mijn pad komt en niemand anders.

Ik herken nu ook wanneer ik minder in mijn lijf zit en mijn, vaak nog negatieve gedachten, de boventoon laat voeren. Terug in mijn lijf dus. Aarden. Veel de natuur in. Ademen. Rust en keuze maken of ik wil vluchten, vechten of accepteren. Accepteren van voelen en de angst om het aan te gaan is vaak vele malen groter dan het echte voelen. Ik ben enorm dankbaar voor de begeleiding die ik ook nu nog heb van iemand, die me steeds dichter naar mezelf brengt, wie ik écht ben en niet de persoon die ik zoveel jaren dacht te zijn. Leven vanuit mijn kracht, diezelfde kracht die ik in 2012 kon voelen en inzetten om mijn weg te gaan waarvan ik diep van binnen wist dat die de juiste was.  Een persoon die me alleen ziet al mens, voorbij welk label dan ook. Zo mag en kan ik mezelf nu ook zien, als mens…zonder etiket. Ik ben in balans zonder medicatie.

Eindelijk kan ik voluit zeggen: IK LEEF.


Ik ben Esther en woon sinds 1993 met mijn vriend in de mooie Achterhoek. We hebben een zoon van 20 jaar, twee katten en een hond: mijn maatje, mijn alles. Dieren en natuur in alle facetten speelt een heel belangrijke rol in mijn leven.

De relatie met je diagnose

De bipolaire stoornis is een chronische psychische aandoening. Zodra je de diagnose krijgt, kom je er niet meer vanaf. Alsof hij op je voorhoofd vastgeplakt zit met secondelijm. Je zult er je hele leven mee moeten dealen. Of je het nu een uitdaging vindt of niet. Van je partner kun je scheiden als de liefde over is maar met deze nieuwe ‘vriend’ zal je moeten leren leven. Je kan er niet voor wegrennen, hoe vaak je dit in het begin ook zal proberen. Je kan je kop in het zand steken maar je zal nooit aan deze aandoening ontsnappen. Vroeg of laat komt hij weer opduiken, als een wolk die continu boven je hoofd hangt. Wanneer de zon gaat schijnen of wanneer het gaat regenen is, zeker in het begin, een verrassing. Je kan hem dus maar beter goed leren kennen en hem te vriend houden. En wie weet? Wie weet heeft hij jou uiteindelijk ook iets te bieden. Maar dan moet je daar wel voor open staan.

bend-678382_640

De weg naar herstel gaat niet over rozen. Het is een pad met bergen en dalen. Helaas is er nog geen goede navigatie voor ontwikkeld. De techniek van tegenwoordig is aardig op weg maar iedere patiënt is uniek en ieder zijn levensweg is anders. Alleen vertrouwen op een futuristisch apparaatje die je stemmingen controleert zal zelfs in de toekomst niet werken. Je zal ook in jezelf moeten blijven geloven en op jezelf durven te vertrouwen op weg naar herstel. Soms wandel je nietsvermoedend een doodlopende weg in. Je uitzicht is angstaanjagend. Je zal weer helemaal terug naar het beginpunt moeten en een andere route kiezen. De ene keer ben je ongeduldig en gehaast en wil je zo snel mogelijk op je doel af. En de andere keer weet je helemaal niet meer wat je doel is en heb je totaal geen energie om op pad te gaan.

Herstellen is vallen en opstaan en de kunst is om net die ene keer meer op te staan dan dat je gevallen bent. Herstellen kun je niet alleen. Je hebt de kennis, hulp en vaardigheden van anderen nodig om je de weg te wijzen en mensen waaraan je je kan spiegelen. Mensen die je kunt vertrouwen en waarvoor jij je open durft te stellen. Partners, familie, vrienden en vooral hulpverleners die in je geloven. Mensen die niet denken in beperkingen maar in mogelijkheden. Waarbij je je in het bijzijn geen patiënt voelt maar gewoon mens. Iemand met bepaalde gevoeligheden net zoals ieder ander. Ik zou het niet constant ziekte willen noemen maar een gevoeligheid want het merendeel van de tijd ben ik gemiddeld ‘gezond’. Je moet alleen goed oppassen voor jouw triggers en alert zijn op de eerste signalen van een aankomende manie of depressie zodat je niet echt ziek wordt. Volgens een lotgenoot voelt de bipolaire stoornis als raften op een rivier. Je bent naar mijn mening hersteld als je je op de golven staande weet te houden.

surfen

Maar hoe goed je ook je best doet om te surfen en daarin steeds beter te worden, van die gevoeligheid kom je niet af. Ook niet van je diagnose die kan voelen als je eerste jeugdpuist midden in je gezicht. Als je in de spiegel kijkt valt hij je gelijk op. Je bent er zelf dagen mee bezig. Je wilt hem graag weg hebben. Camoufleren. Weg met die puistenkop. Sommige vrouwen die geen puistjes hebben, durven zelfs de straat niet op zonder make-up. We zijn ons zo erg bewust van wat anderen van ons zouden kunnen vinden. Alsof iedereen naar je kijkt. Terwijl andere mensen vaak meer het totaalplaatje zien van wie jij bent en die mag er best zijn.

Maar een puist is natuurlijk niet te vergelijken met een psychische ziekte. Iedereen heeft in zijn jeugd puistjes gekregen. De een iets meer dan de ander. Niet iedereen krijgt in zijn leven in meer of mindere mate een bipolaire stoornis. Slecht 2 tot 4% van alle mensen lijdt onder deze ziekte en daar wil jij niet bijhoren. Bipolaire mensen zijn toch anders, onvoorspelbaar en niet te vertrouwen. Stigma of zelfstigma? In sommige gevallen ga je zo gebukt onder de term dat het herstel in de weg staat.

Maar het kan altijd erger. Als ik mag kiezen tussen bipolair en schizofreen dan ga ik voor de eerste. Hoogleraar Psychiatrie, Jim van Os heeft dit goed gezien en heeft de website ‘Schizofrenie bestaat niet’ opgericht. Hij zal begrijpen dat je een bepaald gedrag een naam moet geven zodat alle neuzen dezelfde kant op staan en de medici samen de symptomen kunnen onderzoeken en behandelen maar in sommige gevallen voelt de last die ervaren wordt door het negatieve zelfbeeld die de term uitstraalt erger dan de kwaal. Niet iedereen krijgt een psychose in zijn leven maar we zijn er, volgens Jim, wel allemaal in grote of kleine mate gevoelig voor. Dat geeft patiënten hoop. “Ik ben toch niet gek?”. Ze voelen zich niet compleet anders dan anderen waardoor die zware last makkelijker te dragen is.

Tip: Je bent niet bipolair, je hebt een bipolaire stoornis. Je bent ook niet je gedachten, je emoties of je gedrag. Jij bent veel meer dan dat! Koppel jezelf los van dat idee en observeer jezelf van een ‘afstandje’. Dit kan je leren. In stilte door mindfulness maar ook Eckhart Tolle heeft mij erg geholpen. Let op: Spirituele verdieping helpt. Hiervoor moet je wel stabiel zijn anders kun je jezelf verliezen en moet je oppassen dat je niet gaat zweven.